M&A (Mergers & Acquisitions) ဆိုတာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ စဥ္းစားရတဲ့ကိစၥ၊ အသံုးမ်ားတဲ့ ေဝါဟာရတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ကုမၸဏီတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ပူးေပါင္းၾကမယ္ဆိုရင္ Merge လုပ္တယ္လို႔ေခၚျပီး ကိုယ္လုိခ်င္တဲ့ကုမၸဏီကို တစ္ခါတည္းဝယ္ယူလုိက္တာက Acquisition ျဖစ္ပါတယ္။ Merger လုပ္တယ္ဆိုရင္ ပူးေပါင္းလုိက္တဲ့ကုမၸဏီကို သူေရာကိုယ္ပါ ပိုင္ဆုိင္ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကို အခ်ိဳးက်ေဝမွ်ၾကရပါတယ္။ Acquisition လုပ္လုိက္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုမၸဏီကို ဝယ္ယူလုိက္တဲ့သူတစ္ဦးတည္းက ပိုင္ဆိုင္သြားျပီး သူၾကိဳက္သလို ဆံုးျဖတ္ႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Merger ဆိုတာ အျခားကုမၸဏီတစ္ခုနဲ႔ တန္းတူရည္တူ စုစည္းေပါင္းဖက္ျပီး ကုမၸဏီအသစ္တစ္ခုရဲ႕ ရွယ္ရာေတြကို ပူးေပါင္းပိုင္ဆုိင္ျခင္းလုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Merger လုပ္တဲ့ကုမၸဏီေတြထဲက အင္အားသာတဲ့အဖြဲ႔က ေနာက္အဖြဲ႔ကုိ စိုးမိုးသြားတဲ့သေဘာ ရွိတတ္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းတဲ့သေဘာကိုေဆာင္ေပမယ့္ အမွန္ကအေပါင္းခံရ၊ အသိမ္းခံရတာလည္း ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းတာက သိမ္ေမြ႔ျပီး သိမ္းယူတာက စီးပိုးတဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။
Merger လုပ္ႏုိင္တဲ့ပံုစံ သံုးမ်ိဳးရွိပါတယ္။
(၁) လုပ္ငန္းတူခ်င္းေပါင္းတယ္ဆုိရင္ Horizontal (ေဘးတုိက္ေပါင္းျခင္း)
(၂) ကိုယ္ကသူ႔ဆီကပစၥည္းဝယ္တယ္၊ ဒီလုိလူႏွစ္ေယာက္ေပါင္းရင္ေတာ့ Vertical (အထက္ေအာက္ေပါင္းျခင္း)
(၃) လံုးဝဆက္စပ္မႈမရွိတဲ့ လုပ္ငန္းႏွစ္ခုေပါင္းတာကေတာ့ Extension (ခ်ဲ႔ထြင္ျခင္း၊ တိုးခ်ဲ႔ျခင္း) ျဖစ္ျပီး Conglomerate လုိ႔ သံုးႏႈန္းၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္ေတာ့ Group of Companies နဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့ ပူးေပါင္းမႈပံုစံတစ္ခုကေတာ့ စေတာ့ေစ်းကြက္စာရင္းဝင္တဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုကို စေတာ့စာရင္းမဝင္တဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုက ဝယ္ယူတာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ စကၤာပူမွာရွိျပီးသား စေတာ့ေစ်းကြက္စာရင္းဝင္ Listed ျဖစ္ျပီးတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုကို ျမန္မာကုမၸဏီက ဝယ္လုိက္ျခင္းအားျဖင့္ စကၤာပူစေတာ့ေစ်းကြက္စာရင္းဝင္ ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။
ဝယ္လုိက္တဲ့ကုမၸဏီက အရင္လုပ္ငန္းအေဟာင္းရဲ႕ မလုိအပ္တဲ့ပစၥည္းအားလံုးကို ေရာင္းခ်ျပီး မူလလုပ္ငန္းကိုရပ္ဆုိင္းလုိက္ကာ နာမည္ကိုသာ သံုးေနတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ Reorganize ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းလုိက္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ စေတာ့ေစ်းကြက္စာရင္းဝင္တဲ့ ကုမၸဏီကို ဝယ္ယူပူးေပါင္းလုိက္တာဟာ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီအျဖစ္ အစကေနဖြဲ႔ျပီး အဆင့္ဆင့္လုပ္ရတာထက္ ပိုလြယ္ကူျပီး စေတာ့ေစ်းကြက္စာရင္းဝင္တဲ့ကုမၸဏီအျဖစ္ Publicist အက်ိဳးကို ရရွိႏုိင္ပါတယ္။
Source: moe
